محمدعلی دیانتی‌زاده امروز در سرمقاله روزنامه دنیای خودرو، به موضوع داخلی‌سازی خودروهای جدیدی پرداخت که در قالب قراردادهای خودروسازان ایرانی و شرکای خارجی آن‌ها مونتاژ و عرضه می‌شوند.
عضو شورای سردبیری روزنامه دنیای خودرو در این باره نوشت:
آیا کشورهای صاحب صنعت خودرو، همه قطعات مورد نیاز محصولاتشان را به‌صورت داخلی تأمین می‌کنند؟ پاسخ این سوال منفی است؛ امروزه چند قطعه‌ساز بزرگ بین‌المللی اغلب نیاز خودروسازان جهانی را تامین می‌کنند.
اما در کشور ما باید توجه داشت که ضرورت دستیابی به قیمت تمام‌شده کمتر و تکنولوژی‌های جدیدتر ایجاب می‌کند تا روی طراحی و ساخت قطعات فناورانه خودرو سرمایه‌گذاری کنیم.
زمینه و بستر این سرمایه‌گذاری‌ها با توجه به عقب‌ماندگی‌های رقم‌خورده در دوران تحریم، ابعاد گسترده‌تری نیز پیدا کرده است، به‌ویژه آن‌که برنامه‌های افزایش تولید نیز با شتاب بیشتری دنبال می‌شود.
اما این شتاب، خود مانع از ایجاد فرصت کافی به منظور قالب‌سازی برای تولید قطعات جدید است. از این رو شاهدیم که روند داخلی‌سازی در قراردادهای جدید خودروسازان نسبت به آن‌چه انتظار می‌رود، پیشرفت کندتری دارد.
این در حالی است که تولید بسیاری از این قطعات در داخل میسر است و تنها باید با حمایت بیشتر از سوی دولت و نیز خودروسازان خارجی طرف قرارداد – که متعهد به ارتقای توان قطعه‌سازان ایرانی شده‌اند – فرصت‌سوزی در این بخش را از بین برد.
الزامات آغاز تولید این قطعات در داخل کشور، انتقال فناوری، زمان و سرمایه هستند؛ در مورد انتقال فناوری، خودروسازان خارجی تضمین‌های لازم را داده‌اند و باید پیگیر اجرای آن مطابق زمان‌بندی تعیین‌شده در قراردادها بود. در خصوص سرمایه نیز وزارت صنعت، معدن و تجارت است که باید قطعه‌سازان را برای تأمین سرمایه در گردش به بانک‌های عامل معرفی کند.
در این میان، باید در نظر داشت که به‌رغم فیس‌لیفت‌هایی که خودروسازان خارجی هر سه سال یک‌بار در محصولات خود ایجاد می‌کنند و عمدتا شامل قطعات ظاهری خودرو می‌شود، قطعات فنی به فواصل طولانی‌تری مثلا ده‌ساله دچار تغییر می‌شوند.
از این رو سرمایه‌گذاری‌های معطوف به قطعات فناورانه همچون موتورهای بهینه، گیربکس، جلوبندی و… – که سهم ۸۰ درصدی در تولید یک خودرو دارند – بنیادین‌تر و به‌صرفه‌تر است و نباید تنها به تولید چراغ، سپر، کیلومترشمار، پمپ انژکتور، فندک خودرو و… در تولیدات مشترک جدید با خارجی‌ها دلخوش بود.
همچنین باید بخشی از سرمایه‌گذاری‌ها معطوف به داخلی‌سازی قطعات الکترونیک شود. هرچند داخلی‌سازی قطعات الکترونیک در مقایسه با تأمین آن‌ها از طریق واردات هزینه بیشتری دارد اما با توجه به جهت‌گیری صنعت خودروی جهان در مسیر الکترونیک شدن، سرمایه‌گذاری در این بخش یک ضرورت است.
نکته پایانی این است که بخش خدمات پس از فروش و بازار لوازم یدکی نیز به افزایش تیراژ تولید قطعات یک خودرو و مقرون به صرفه‌تر شدن داخلی‌سازی آن کمک خواهد کرد. فراموش نکنیم که صِرف مونتاژ متضمن هیچ پیشرفتی در فناوری نیست.