علیرضا جابتی، کارشناس ارشد گردشگری در پایگاه تحلیلی خبری سرمایه ملی نوشت:
یکی فواید و لذت‌های بدیهی سفر برای هر شخص، دیدن جذابیت‌ها، اماکن و آثار دیدنی، خرید سوغات و کشف غذاها و نوشیدنی‌های جدید، متنوع و متفاوت و تجربه چشیدن عطر و طعم آن‌ها است، تا جایی که غذا و خوراک یکی از انگیزه‌های مهم گردشگری در جهان به شمار می‌آید.
در دنیای گردشگری، غذاها صرفا برای رفع گرسنگی نیستند، بلکه فرهنگ، سنن، آداب و رسوم بومی و محلی یک منطقه یا اقلیم خاص جمعیتی را در خود جای داده‌اند.
بر این اساس، گردشگری غذا نیز در راستای کسب درآمد گردشگری و معرفی ارزش‌های فرهنگی و بومی بسیار موفق عمل می کند و به همین دلیل امروزه گردشگری غذا و خوراک در جهان در حال رشد و رونق روزافزون است، به‌طوری‌که گردش مالی و درآمدزایی گردشگری غذا در جهان درحال‌حاضر بالغ بر 200میلیارد دلار بوده و تا یک‌سوم هزینه‌های گردشگران صرف پایه غذا و خوراک می‌شود.
در ایران نیز که بالغ بر 2500 نوع غذا، 110 گونه نوشیدنی متنوع و انواع مختلف نان و شیرینی و تنقلات سنتی و بومی محلی دارد، این فرصت و ظرفیت موجود است؛ به‌ویژه آن‌که مکتب آشپزی ایران یکی از سه مکتب بزرگ و اصلی خوراک در جهان در کنار مکاتب رومی و چینی است.
اما به‌رغم برخورداری ایران از این بستر و ظرفیت مناسب و بالقوه برای رشد و توسعه بهش گردشگری، متاسفانه سهم بسیار ناچیزی از این گردش مالی و درآمدزایی 200میلیارد دلاری نصیب کشور ما می‌شود.
این ظرفیت بالا و بستر متنوع و گسترده ایران‌زمین در زمینه خوراک، غذا و نوشیدنی متاثر از جغرافیای کشور، اقلیم و تنوع قومی و نژادی ایرانیان است؛
در غرب و شمال غرب کشور به دلیل وجود مراتع و پرورش گیاهان دامی فراوان، غذاها و خوراک دامی و گوشتی رونق دارد،
در مرکز و شرق ایران به دلیل خشکی و کم‌آبی، غذاهای معطر و با انواع سبزی‌های خشک و معطر گیاهی
و در نواحی نوار ساحلی شمال و جنوب کشور به دلیل رطوبت هوا و وجود دریا، غذاها و خوراک دریایی و ماهی رواج گسترده و رونق و مصرف فراوان دارد.
امروزه روز با توجه به رشد و گسترش فعالیت انواع رستوران‌های زنجیره‌ای ملل مختلف نظیر چینی‌ها، ژاپنی‌ها، هندی‌ها، ایتالیایی‌ها یا رستوران‌های زنجیره‌ای برندهایی مانند مک‌دونالد، کی‌اف‌سی و… در سطح جهان و بعضا در ایران، نیاز به یک برنامه‌ریزی جامع، مدون، کلان و گسترده برای معرفی و تبلیغ و شناساندن انواع و اقسام اغذیه و خوراک و نوشیدنی‌های متنوع بومی و محلی ایرانی در سطح جهان به‌منظور جذب گردشگر وجود دارد.
اما همه برنامه‌های موجود در این زمینه محدود به برگزاری فستیوال‌ها و جشنواره‌های ملی (و نه بین‌المللی به معنای واقعی کلمه) و نمایشگاه‌های غذایی استانی در سطح کشور آن‌هم به‌صورت محدود، پراکنده و موقت است. این در حالی است که در این زمینه نیازمند برگزاری تورهای منظم و هدفمند گردشگری و برگزاری یا حضور دایمی و مستمر در نمایشگاه‌ها، فستیوال‌ها و جشنواره‌های دایمی و همیشگی در داخل و خارج از کشور هستیم.
ازجمله تورهای معروف و موفق غذایی مهم در سطح جهان می‌توان به تورهای غذا و خوراک لندن، پاریس، فلورانس، رم، برلین، مادرید، استانبول، کوالالامپور، بارسلون و… اشاره کرد.
در این میان، نقش بانوان در معرفی و آموزش هنرهای بومی و محلی یک منطقه ازجمله صنایع دستی، غذا و خوراک، نوشیدنی‌ها و… نقش ویژه و کلیدی دارند و باید از مهارت‌ها و توانمندی‌های آنان در این زمینه نهایت استفاده را برد.
درواقع گردشگری غذا صرفا محدود به صرف یک بشقاب غذا یا منو غذای رستوران‌ها نیست بلکه شامل طیف‌ها و مجموعه گسترده و زنجیره‌ای از فعالیت‌ها، ارتباطات و اماکن مربوط به صنایع گسترده و متنوع غذایی و زنجیره ارزشمند غذا و خوراک و نوشیدنی می‌شود.
این فعالیت ها و اقدامات زنجیره‌ای در حوزه گردشگری غذا شامل این موارد می‌شود:
1. برگزاری یا شرکت در تورهای متنوع غذایی و خوراکی در زمان‌ها و مقاصد مختلف و متنوع
2. تجربه چشیدن طعم غذاها، خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های در حال تهیه
3. شرکت در کلاس‌های آموزشی و فراگیری آشپزی، شیرینی‌پزی و…
4. حضور در منازل و خانه‌های افراد بومی و محلی و آشنایی با انواع مختلف و متنوع غذاها و خوراکی‌های محلی و بومی
ازجمله غذاها و خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های معروف که به‌صورت برند کشورهای جهان در سطح بین‌المللی درآمده و اعتبار و اشتهار جهانی پیدا کرده است، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
پاستا و پیتزای ایتالیایی
غذاهای دریایی ازجمله ماهی در سریلانکا، چین، کره و ژاپن از جمله «سوشی»
سوسیس و ژامبون‌های گوشتی آلمان
غذاهای گوشتی بیفتک و استیک آمریکا
غذاهای تند و سبزیجات هندی
غذاهای گوشتی و متنوع ترکی استانبولی
نوشیدنی‌های مختلف قهوه فرانسه
و…
گرچه در ایران نیز در زمینه گردشگری غذا و خوراک فعالیت‌هایی صورت گرفته اما به‌صورت نامنظم و پراکنده بوده و به مرحله ایده‌آل و مطلوب نرسیده است. به‌عنوان مثال استان زیبا و سرسبز گیلان و مرکز شهر رشت با معرفی بیش از 170 نوع غذای بومی و محلی به‌عنوان خاستگاه اصلی غذایی ایران‌زمین و پایتخت و مرکز غذا و خوراک کشورمان معرفی شده است که این حرکت را می‌توان در سایه برنامه‌ریزی جامع، کلان و مدون تحت مدیریت یکپارچه و منظم، به گام موثری در مسیر رشد و توسعه و گسترش گردشگری غذایی تبدیل کرد.