به شهادت همه فعالان و کارخانجات تولیدکننده و مصرفکننده فولاد در بخش خصوصی، ۴ سال است که آنها نسبت به عدم توازن زنجیره فولاد اعتراض دارند و برای اولین بار نیز توسط سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران پیشنهاد تشکیل “ستاد فولاد” یا “شورای عالی فولاد” زیر نظر شخص وزیر صنعت بهعنوان مرضیالطرفین، داده شد اما این بههمریختگی زنجیره مرتب توسط مسئولان ارشد و مدیران خصولتی فقط تکذیب میشد.
اما امروز کار به جایی رسیده است که مسئولان دولتی هم خبر از الزام وجود ستاد فولاد میدهند؛ همان ستادی که خودشان منحل کردند و این همه بههمریختگی را بر سر فولاد کشور آوردند.
بهتازگی خبرها حکایت از آن میکند که قرار است این ستاد زیر نظر ایمیدرو یعنی یک طرف از زنجیره فولاد و بخش دولتی و حامی سرسخت خصولتیها تشکیل شود.
تولد ستاد زنجیره فولاد در این محل با توجه به تصمیمات قبلی ایمیدرو و وضعیت فعلی فولاد کشور و متولی توسعه معادن بودن آن، یعنی ادامه وضع موجود با کمی صندلی و افراد دورچین تزیینی بیشتر و محل توجیهی برای اقدامات بنگاههای دولتی و نهایت همین آش و همین کاسه و فقط یک ستاد ناقصالخلقه و بیمار از بدو تولد به ستادهای دیگر کشور اضافه شده است، مگر اینکه تصمیم قاطع بر حضور بخش خصوصی واقعی در این ستاد باشد و تولد این ستاد و دستور جلسات آن شامل موارد ۱۲ گانه زیر هم بشود تا شاهد یک ستاد زنده و پویا و فعال باشیم نه یک ستاد چشم به دهان رییس خوشخلق و خوشخنده خود دوخته. که اگر این چنین باشد باید این ستاد را در دستگاه زردیسنج ستاد بحران نگهداری کرد!
قطعا دستور جلسات این ستاد نباید به هیچ وجه دستوری و اداری از بالا به پایین و برای رفع مسئولیت مسئولین باشد. بهتازگی خبرگزاری مهر از قول مهدی کرباسیان خبری مبنی بر تشکیل اولین جلسه ستاد فولاد با دستور تولید و صادرات بیشتر منتشر کرده بود!
اما دقیقا بخش خصوصی تولیدکننده و مصرفکننده زنجیره فولاد کشور درخواست و پیشنهادهای دیگری برای دستور جلسات دارد، دستور جلساتی که پس از بحث و کار کارشناسی گرهای از مشکلات باز کنند، نه دستور جلسات شعارگونه و عمومی که آخرش ختم به “تو خوبی و من خوبم، پس همه چیز خوب است” شود.
بر اساس ماده ۲ و ماده ۳ قانون بهبود مستمر محیط کسبوکار، سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران بهعنوان بخش بزرگی از زنجیره فولاد با ۱۶۰ کارخانه تولیدی بخش خصوصی واقعی و بیش از ۴۰هزار نفر شاغل و سابقه ۵۰ ساله تشکلی برخی از اهم موارد که میتواند دستور جلسات ستاد زنجیره فولاد باشد را به شرح زیر پیشنهاد میدهد تا با پیشنهاد دیگر تشکلها جمعآوری و سپس برای تصمیمگیری اولولیتبندی شود:
۱- بررسی راهکار تولید فولاد با ارزش افزوده بیشتر و ایجاد نظام احصای آمارهای صحیح از کل زنجیره تولید.
۲- تولید صادراتمحور برای جایگزینی صادرات خام فعلی با محصولات تکمیلی که به اندازه چشمانداز افق ۱۴۰۴ صنایع تکمیلی فولاد تاسیس و راهاندازی شده است.
۳- جلوگیری از صادرات فولاد خام و کمارزش فعلی با توجه ویژه به صنایع تکمیلی موجود و برنامهریزی برای توسعه صنایع تکمیلی کوچک و متوسط.
۴- رسیدگی به تخلفات متعدد دامپینگکنندگان فولادی که ایجاد بدنامی برای فولاد ایران در دنیا کردند.
۵- رسیدگی به گرانفروشیهای داخلی در زنجیره فولاد و توازن در سود زنجیره و رفع از انحصار مطلق در بالادست.
۶- بررسی چگونگی جبران ضرر و زیان وارده توسط صنایع بالادستی فولادی به صنایع تکمیلی فولاد پاییندست.
۷- نظرخواهی برای انتخاب مدیران فولادی دولتی با مشورت تشکلهای بخش خصوصی کشور و جلوگیری از انتصابهای صرفا سیاسی یا رفاقتی و بررسی عملکرد مدیران فعلی.
۸- بررسی نظام تعرفه واردات فولاد فعلی بهگونهای که مواد اولیه صنایع تکمیلی کمترین تعرفه و محصولات نهایی بهصورت پلکانی بالاترین تعرفه را داشته باشند.
۹- بررسی وضع عوارض صادراتی بر محصولات خام که دارای صنعت تکمیلی در داخل هستند.
۱۰- لغو معافیت مالیاتی خامفروشانی که در زنجیره داخلی خریدار به قیمت جهانی دارند.
۱۱- بررسی کارکرد بورس کالا و نحوه کشف قیمت و کمشدن نفوذ عرضهکنندگان و رفع انحصار و شفافیت واقعی در بورس کالا.
۱۲- بررسی دلایل ورود شورای رقابت به عرضه تعیین فرمول قیمتگذاری پایه در بورس کالا و رفع مشکلات اجرایی و نظارتی و مدیریتی موجود در بورس کالای ایران.
و دهها مطلب دیگر که در این مختصر نمیگنجد.
امیدواریم ستاد زنجیره فولاد با حضور فعال همه تشکلهای تخصصی بخش فولادی کشور، با گوش و چشم باز تشکیل شود و محل تقریب نظرات با تضارب آرا و افکار باشد و این ستاد زنده و سالم متولد شود.
* دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی