محمدعلی دیانتی‌زاده در سرمقاله شماره امروز دوشنبه (۱۳۹۷٫۲٫۱۷) روزنامه دنیای خودرو به موضوع «دشواری‌های خاص فعالیت در صنعت خودرو» پرداخت.
به گزارش نگاه اقتصادی، عضو شورای سردبیری روزنامه دنیای خودرو در این باره نوشت:
صنعت خودرو در ایران مانند دیگر صنایع داخلی با مشکلاتی مواجه است که برخی از آن‌ها مشمول همه فعالیت‌های تولیدی هستند و برخی دیگر مختص خودروسازی، همچنان‌که حمایت‌هایی نیز خاص این صنعت وجود دارد. این گزاره، پیش‌فرضی پذیرفتنی است و فعالان و کارشناسان صنعت خودرو نیز بر آن اتفاق نظر دارند.
اما در بسیاری از مواقعی که سخن از مقایسه وضعیت خودروسازان داخلی با خودروسازان مطرح خارجی به میان می‌آید، پیش‌فرض سخن، فراغت خودروسازان خارجی از هر مشکل و مسأله مشابه است که صحیح نیست؛ حتی بزرگ‌ترین خودروسازان جهان نیز فارغ از بحران‌های متعدد فنی و مالی نبوده و نیستند.
از نظر ایرانی‌ها، خودروسازان آمریکایی، آلمانی و ژاپنی سرآمدان صنعت خودرو جهان هستند که چنین نیز هست؛ گذشته از چین که با تولید سالانه نزدیک به ۳۰ میلیون دستگاه خودرو با برندهای داخلی و خارجی رکورددار تیراژ در جهان است، آمریکا، ژاپن و آلمان به ترتیب با حدود ۱۲، ۱۰ و ۶ میلیون دستگاه در رده‌های بعدی قرار دارند و این شمارگان را با خودروهایی رقم می‌زنند که سرآمد کیفیت در جهان هستند.
تویوتای ژاپن که همکار و رقیب قدیمی جنرال‌موتورز آمریکاست و با حدود ۳۴۰هزار نفر نیروی انسانی بزرگ‌ترین خودروساز جهان شناخته می‌شود، حاصل تغییر کاربری یکی از موفق‌ترین کارخانه‌های ریسندگی ژاپن به یک کارخانه خودروسازی بین دو جنگ جهانی است.
اما طی سال‌های جنگ، این کارخانه ملزم شد تا صرفا به تولید کامیون برای ارتش ژاپن بپردازد. هنگام تسلیم ژاپن، ۹۰ درصد قدرت تولیدی این کشور نابود شده بود و تویوتا نیز تا چند سال بعد از اتمام جنگ اجازه تولید خودرو نداشت.
این شرایط به عقب‌ماندگی تکنولوژیکی تویوتا از صنعت خودرو جهان انجامید. تا جایی که برخی کارشناسان اقتصادی ژاپن، بازگشت تویوتا به صنعت نساجی و تولید دستگاه‌های اتوماتیک ریسندگی و بافندگی را توصیه می‌کردند.
اما شش سال پس از پایان جنگ یعنی در سال ۱۹۵۱ مؤسسه تحقیقاتی تویوتا، سیستم پیشنهاد ایده‌های خلاق را فعال کرد و طی سال‌های بعد نیز با راه‌اندازی مراکز طراحی، آموزش و… این شرکت به یکی از شرکت‌های بزرگ خودروسازی جهان تبدیل شد.
در هر یک از پنج دهه اخیر نیز تویوتا بحران‌های زیادی به خود دیده است؛ حدود ۱۰ سال پیش با بروز نقایص فنی در محصولات، تویوتا با یک بحران جدی در مدیریت و کیفیت مواجه شد که به ریزش ارزش سهامش انجامید اما با عذرخواهی رسمی مدیرعامل و فراخوان بیش از ۸ میلیون خودرو و ارجحیت دادن اصلاحات مدیریتی بر روابط فامیلی، این بحران پشت سر گذاشته شد.
سال گذشته نیز مدیرعامل تویوتا در مقابل رسانه‌ها اذعان داشت که به دلیل صعود ارزش پول ملی ژاپن و برنامه‌های پرهزینه تویوتا برای توسعه خودروهای الکتریکی، این کمپانی طی دو سال پیاپی با کاهش درآمد و سود خالص مواجه شده است، اما او در عین حال تاکید کرد محصولات جدید تویوتا بازارهای جهانی را دوباره زیر سلطه خود خواهند گرفت.
این مشکلات و بحران‌ها نشان می‌دهند که صنعت خودرو فراتر از این‌که با دشواری‌هایی همراه باشد، در ذات خود صنعتی دشوار است و بی‌شک درک آموزه‌های مدیریتی عبور از این بحران‌ها در کنار رفع نیازهای تکنولوژیکی، برای جبران عقب‌ماندگی‌های صنعت خودرو ایران نیز راهگشا خواهند بود.